Miejscowość Błonie należy do najstarszych na Mazowszu; powstała obok grodziska z XIII wieku. Ślady osadnictwa, podobnie jak w sąsiednim Lesznie, są jeszcze starsze i pochodzą z VIII wieku. 2 maja 1338 r. Błonie otrzymało prawa miejskie magdeburskie. Od końca XIV wieku miasto pełniło rolę stolicy powiatu w ziemi warszawskiej, zaś od końca XV w. było siedzibą starostwa niegrodowego oraz ważnym ośrodkiem handlowym. W XVI w. Błonie słynęło głównie z szewców i piwowarów.
W początkach XVIII w. wojska szwedzkie zniszczyły miasto. W latach 1807-1815 miasto należało do Księstwa Warszawskiego, a później do Królestwa Polskiego. Na przełomie XIX i XX w. życie gospodarcze zaczęło się odradzać, jednak bitwy toczące się pod Błoniem w czasie I wojny światowej oraz epidemia cholery, spowodowały zmniejszenie się liczby ludności. Od 1900 do 1925 r. Błonie było powiatem. Lata II wojny światowej przyniosły wiele ofiar. W 1939 r. utworzono tu obóz przejściowy dla jeńców polskich, a później obóz pracy.
Równie bogate dzieje posiada Leszno. Osada w tym miejscu istniała już 1400-1200 lat przed narodzeniem Chrystusa, a pierwsza wzmianka pochodzi z 1423 r. W średniowieczu Leszno stało się siedzibą Leszczyńskich herbu Boża Wola. Od 1526 r. wchodziło w skład województwa mazowieckiego, a do 1945 r. było własnością prywatną; należało m.in. do Plichtów, Łuszczewskich, Szymanowskich, Piotrowskich. Rozwój gospodarczy Leszna nastąpił w wieku XIX, a związany był szczególnie z uruchomieniem w 1894 r. cukrowni "Michałów".
Czasów średniowiecza sięga historia Starych Babic, wspomnianych już w 1400 r., Ożarowa i Kampinosu.
Wzmianka o wsi książęcej Ożarowo pochodzi z 1414 r. Od końca XVI w. była ona dzierżawiona od starostów warszawskich, stanowiąc ich uposażenie. Rozwój miejscowości nastąpił w 1901 r. po założeniu huty szkła "Ożarów" w osiedlu Franciszków. We wrześniu 1939 r. w pobliskim Ołtarzewie prowadzone były zacięte walki z wojskami hitlerowskimi. Prawa miejskie otrzymał Ożarów w 1967 r.
Kampinos uzyskał prawa miejskie w 1414 r. Należał wówczas do powiatu mszczonowskiego w ziemi ciechanowskiej. W 1557 r. utracił status miasta.
Izabelin jest najmłodszą z gmin leżących na terenie powiatu. Istnieje od 1 stycznia 1995 r. Pierwsza wzmianka pochodzi z XV w. i dotyczy wsi Truskaw. Z przekazów historycznych wiadomo, iż mieszkańcy, położonych na bardzo ubogich glebach, wsi utrzymywali się głównie z bogactw lasu. W okresie II wojny światowej działał tu ruch oporu, prowadzone były ciężkie walki z okupantem.
Łomianki jako miasto tchną młodością - 20 lat to tak niewiele. Warto jednak wiedzieć, że początki osadnictwa w tej okolicy datowane są na X-XI wiek. Tędy przebiegał szlak komunikacyjny, łączący dwie pierwsze stolice Mazowsza: Płock i Czersk. W XVII w. miała miejsce lokacja miasta Buraków (Borków nazwa od boru). Niestety wkrótce po tym Buraków zostaje zniszczony i traci prawa miejskie. W końcu XVIII w. właścicielem okolicznych dóbr zostaje Jerzy Fryderyk Poths (rodzina ostatnich dziedziców Łomianek). Przed II wojna światową Łomianki były wsią wielonarodowościową - żyli tu Polacy, Niemcy i Żydzi. W 1924 r. po wielkiej powodzi, przeniesiono tu kościół i parafię z Kiełpina. W 1927 r., otwarto kolej Warszawa - Młociny - Palmiry. W czasie II wojny światowej tereny te były miejscem krwawych walk w 1939 r. i 1944r. W latach 50. XX wieku po wcieleniu Młocin do Warszawy powstała gmina Łomianki. 1 stycznia 1989 r. Łomianki otrzymały prawa miejskie.